YÜZMENİN SİNİR SİSTEMİNE FAYDALARI
Yüzme tüm vucudumuzu hareket ettirebildiğimiz bir spor olduğu için sinir sistemine etki yapan en önemli spor dallarından biridir .Suyla ilgili tüm çalışmalarda ,sinir sitemimizdeki etkiler duyu organlarımızın devreye girmesiyle gerçekleşmektedir .Burda Duyu organlarımız ve sinir sistemimiz bir bütünlük içersinde çalışmaktadır.Kısacası tüm yaşantımızda Sinir sistemimizle ,duyu organlarımız iç içe çalışmakta olduğunu herkes bilmekte , Burda su içersinde yapılan çalışmalardaki yeri ve önemini şöyle anlatabiliriz.Su içersinde yaptığınız her çalışmada suyla ilgili ayrı bir rehavet ve canlılık hissetmeniz ;Sinir sisteminizi rahatladığını gösterir .
Yıkanırken olan rahatlama duygusu veya yüzerken egzersiz sonrası canlılığımızı Sinir sistemimizin dinlenmesi sonucu ortaya cıkan unsurlardır .Yüzme ortamının iyi olması , eğitmeninizin kalitesi ve ortamdaki mutluluğunuz da diğer faktörler olarak Sinir sisteminizin dinlenmesine yardımcı unsurlardır.
Yüzme sonrası görülen rahatlamalarda insanlarda aşağıda sıraladığımız davranışların geliştiği bilinmektedir;
- Kişinin kendine güveni artar ,
- Korkusu yok olur ,
- Yapacağı bir işe adaptasyonu daha kolaydır ve dikkati zor dağılır ,
- Zor bir spor olan yüzme branşı , kişileri daha disipline eder , daha programlıdırlar ,
- Yüzme sporunu yapan kişiler normal yaşantılarında daha aktiftirler ve başarılıdırlar ,
- Toplumda İyi ve güvenilir bireylerdir
KALP-DOLAŞIM SİSTEMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Antrenmanlar ile kalbin dakika volümünü arttırmak mümkündür. Bu artışın gerceleşmesi maximal ve submaximal yapılan yüklenmelerle mümkündür. Yapılan araştırmalar kalbin dakika volümünü arttıran en iyi yolun submaximal (%70 ve altı) yüklenmeler olduğunu ortaya koymuştur. Kalbin dakika volümünün artması, dokuların oksijen ihtiyacının karşılanması bakımından çok önemlidir. Bu sebeple orta ve uzun mesafe yüzücülerin bu özelliğini geliştirmeleri önemlidir.
Bilindiği gibi, kalbin dakika volümünün artması, öncelikle atım volümünün (her atımda pompalanan kan miktarı) ve de kalp atım sayısının artırılması ile olanaklıdır. Su içindeki yatay pozisyon, kalbin atım volümünün ayakta duruşa oranla daha iyi olmasını sağlar. Çünkü, bu pozisyonda, kalbin kan ile doluşu daha iyi olur. Su içinde, suyun kaldırma kuvveti yerçekimine karşı koyar. Bu konumda kalp, kanı yer çekimine karşı atmak zorunluğunda kalmaz. Ayrıca, suyun kaldırma kuvvetinin yer çekimini karşılanması ve suyun alt ekstremitelere uyguladığı hidrostatik basınç, havada dik durumda iken karşılaşılan "Kanın alt ekstremitelerde toplanma eğilimini" elemine eder. Diğer taraftan, su içinde kalp, ısı düzenlemesine yardım amacıyla deriye fazla kan göndermek zorunda kalmaz. Bu kan çalışan kaslara aktarılır.
Özetlersek, yüzücülerdeki dolaşım diğer spor dallarındaki sporculara oranla farklılıklar gösterir. Bu durum, su içindeki vücudun yatay pozisyonda olmasına bağlıdır. Bu pozisyonda kalp kan ile tamamen dolar ve sonuçta kalbin tek bir kasılışında daha fazla kan vücuda pompalanır.
• Düzenli antrenmanların kalp üzerine yaptığı olumlu etkiler şunlardır:
1. Antrenman ile kalp odacıklarının hacmi büyür. Kalp odacıklarının büyümesi ile kalbin içine aldığı kan miktarı artarken, dakika volümü artar. İyi antrene edilmiş sporcularda kalbin yük altında bir dakika içinde pompalandığı kan miktarı 35-40 litreye kadar çıkabilmektedir.
2. antrenman sonucunda, kalp kaslarında "hipertrofi" denilen gelişme, kalınlaşma, kuvvetlenme meydana gelir. Bu gelişmelerle kalbin pompalandığı kan daha güçlü bir şekilde organizmaya dağılır.
YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ
Kas gerilebilme ve kasılabilme yeteneğine sahip liflerden oluşur.
Kas dokusu üç'e ayrılır.
1- İskelet Kasları (İstemli Kaslar)
Vücudu harekete geçiren kaslara iskelet kasları denir. Antrenman yolu ile oluşan değişiklikler en belirgin şekilde iskelet kaslarında görülür. İskelet kasları hareket için güç sağlarlar ve vücut kaslarının 7/8'ini oluştururlar. Genel olarak bir kasın % 75-80'i sudan, % 15-20'si proteinden, geri kalan bölümü ise karbonhidrat, lipit (yağ), minerallerden oluşmuştur. Kasta % 0.5-1.5 oranında karbonhidrat ( gliokojen şeklinde bulunur ) , bilindiği gibi , organizmanın en önemli enerji kaynaklarından biridir.
İskelet kasları, beyaz ve kırmızı kaslar olarak iki gruba ayrıLırlar. Beyaz kaslar (Fast-Twitch muscle fibers ya da kısaca FT), kırmızı kaslara (Slow-Twitch muscle fibers ya da kısaca ST) oranla daha çabuk kasılırlar ve uzun süre iş yapmayı gerektirmeyen görevlerde yer alırlar. ST-liflerinin çevrelerinde kılcal damar çoktur. Aerob ( oksijenli ortam ) metabolizmayı kullanırlar.
2- Düz Kaslar (İstemsiz Kaslar)
İç organlarının yapısında yer alırlar ve uzun süreli düzenli faaliyette bulunurlar. İsteğimiz dışında çalışırlar.( yaşamsal faliyet gösteren organlarımızın çalışma şekli istemsiz kaslardan kuruludur diyebiliriz )
3- Kalp Kasları (İstemsiz Kaslar)
Kalpte bulunan ve uzun süreli düzenli faaliyette bulunan kas tipidir. İsteğimiz dışında çalışırlar.
• Kasların Yapısı ve Bazı Özellikleri
1. Kasın başlangıç noktası olan "origo" sabittir. Bir kas, kasın sonlandığı nokta olan "instersiyo"yu kendine doğru çekerek hareket eder.
2. Kasın gövdesi, kas liflerinin demetler halinde "sarkolemma" adı verilen zarlar tarafından sarılması ile oluşur.
3. Tendon, kasın kemiğe yapıştığı bölümdür.
SPOR YAPAN VE YAPMAYAN KİŞİLER ARASINDAKİ FARKLAR
SPOR YAPAN
Sırt Ağrıları: Az Görülür
Nöro- Müsküler- Gerginlik: Az Görülür
Stress'lere Uyum: İyidir
Yorgunluk: Az Görülür
Şişmanlama: Az Görülür
Kan Basıncı: Normal veya düşüktür
Koroner Hastalıklar: Seyrek Görülür
Kas Kuvveti Daha: Yüksektir
Esneklik: İyidir
Kardio Vasküler Sisteminin Regülatif Bozuklukları: Seyrek Görülür
Postür Bozuklukları: Daha Az görülür
Yaşlanma Proçesleri: Yavaş Seyreder
Toraks Gelişimi: İyidir
Düz Tabanlık: Seyrek Görülür
Kassal Atrofi: Seyrek Görülür
Kalp Gücü: İyidir
Eritropoez: İyidir
Otonom Sinir Sisteminin Regülatif Fonksiyon: İyidir
SPOR YAPMAYAN
Sırt Ağrıları: Çok Görülür
Nöro- Müsküler- Gerginlik: Sık Görülür
Stress'lere Uyum: Zayıftır
Yorgunluk: Sık Görülür, Belirgindir
Şişmanlama: Sık Görülür
Kan Basıncı: Çok Defa Yüksektir
Koroner Hastalıklar: Daha Sık Görülür
Kas Kuvveti: Düşüktür
Esneklik: Zayıftır
Kardio Vasküler Sisteminin Regülatif Bozuklukları:Sık Görülür
Postür Bozuklukları: Daha Sık Görülür
Yaşlanma Proçesleri: Süratli Seyreder
Toraks Gelişimi: Çok Defa Zayıftır
Düz Tabanlık: Daha Sık Görülür
Kassal Atrofi: Sık Görülür
Kalp Gücü: Çok Defa Zayıftır
Eritropoez: Yetersiz olabilir
Otonom Sinir Sisteminin Regülatif Fonksiyon: Zayıftır
